Alba Gu Bràth ! İskoç biraları : Alba Scots Pine ve Fraoch Heather Ale

11 Eylül 1297 , Stirling köprüsü, İskoçya… William Wallace, İngilizlerin sayıca üstünlüğü karşısında kiltlerinin altından yusuf yusuf sesleri yükselen yurttaşlarının önünde gaza getiriş konuşmasını yapmakta…

Savaşırsanız, belki ölürsünüz. Kaçarsanız, yaşarsınız…en azından bir süre için! Ve şu andan yıllar sonra, yatağınızda ölürken.. bugün ile o gün arasındaki tüm günleri, bugün ile takas ederek.. bugün burada olabilmeyi, sadece bu tek fırsatı kullanıp.. düşmanınızın suratına şunu haykırmak istemez miydiniz ?

Canımızı alabilirsiniz… ama biralarımızı asla !!!!! Alba Gu Bràth ! Yaşasın İskoçya !

* Tam bir ağır abi şişesi..

İskoçlar  viski içer kardeşim…bira neymiş ?

…dediğinizi duyar gibiyim. Doğrudur; İskoçya dendiğinde akla ilk gelen şeylerden biridir viski. İskoçya’ da viski üretildiğine dair ilk kanıtlar 1494 hazine kayıtlarında görülmektedir. Burda :

“To Friar John Cor, by order of the King, to make aqua vitae VIII bolls of malt.” — Exchequer Rolls 1494–95, Vol x, p. 487.[1]

Keşiş John Cor‘a kralın emriyle yaşam suyu (distile alkole o zamanlar verilen ad) yapması için 450 kg (1 boll ~ 55 kg) malt yollayın.

Fakat bugün size anlatacağım biralardan biri olan Fraoch Heather Ale‘ ye ait ilk tariflerin milattan önce 2000 yılına dayandığı söyleniyor. O zaman rahatlıkla söyleyebiliriz ki İskoçya’ da bira viskiden çok önce var olmuş ve tüketilmiş.

Ayrıca belirtmek gerekir ki bira ile viski içerik olarak 1-1 aynıdır. Hatta distilasyon sürecine kadar tahılların başından geçenler de aynıdır. Birayı bira yapan fermantasyon, viskiyi viski yapan süreç ise distilasyon evresinden sonra başlar.

Kim bu Williams kardeşler ?

Bugün incelemesini yapacağımız iki biramız da Williams Bros. Brewing Co. tarafından üretilmekte. Kendileri zamanında İskoçya’ nın Glasgow şehrinde evde ürettikleri biralarını Glenbrew adında ki dükkanlarında satarken bir gün içeri elinde tarihi bir bira tarifi ile bir bayan girer. Leanne Fraoch yani süpürgeotu ile yapılan tarihi bir ale tarifidir bu. Uzun denemeler sonucunda bu tarife uygun maltlar bulunur ve bugün anlatacığımız ilk biraları olan Fraoch Heather Ale ortaya çıkar. İlk üretimler büyük bir başarı ile kısa zamanda tükenir. Günümüzde Williams  kardeşler Alloa ‘da ki imalathanelerinde Froach dışında … Alba Scots Pine Ale, Grozet Gooseberry Wheat Ale, Kelpie Seaweed Ale, Ebulum Elderberry Black Ale gibi tarihi değer taşıyan tarifler ile kendi deneysel tariflerini üretip başarıyla satmaktadırlar. Ürettikleri harika biraların listesi için : http://www.williamsbrosbrew.com/beerboard

* Alba Şişe

Ladin ve çam biraları kuzey İskoçya’ ya vikingler tarafından getirilmiş ve 19. yy. a kadar umarsızca tüketilmiş bir ale tipiymiş. Hatta söylenenlere göre kaşif kaptan James Cook bile yolculuklarında bu birayı kendini ve tayfasını iskorbüt/diş eti çekilmesi gibi hastalıklardan korunmak için kullanırmış. Malzemelerden biri olan ladin yapraklarının yüksek C vitamini değeri düşünüldüğünde ne kadar akıllıca bir hareket yaptığı ortada. Hatta bir yerde bu bira hayvan içgüdülerinizi uyarır tarzında birşeyler okumuştum 🙂

Williams Bros. işte bu geleneksel tarife sadık kalıp üretmiş Alba Scots Pine Ale‘ yi. Çok da güzel olmuş ortaya çok farklı bir tripel çıkmış.

Teknik Detaylar

– Tipi : Bitki/Baharat Birası
– Bölgesi :  Alloa/İskoçya
– Alkol Oranı :  %7.5 ABV alkol oranı
– Önerilen Sıcaklık : Oda sıcaklığı
– Bardak Tipi : Pint veya Mug
– Raf Ömrü: 1 yıl

* Tatlı mersin.. Botanik 101

– İngiliz Açık Ale Maltı, Kristal Malt ve malt haline getirilmiş buğday kullanılmış biramızda. 1075 platoluk bir malt yoğunluğu var biramızın. Maltlılık kesinlikle biramızın tadına ve kokusuna hakim.
– Vikingler bu birayı ürettiği yıllarda daha şerbetçi otları biralarda kullanılmamaktadır. O yüzden biramızda kullanılan First Gold şerbetçi otları acılık için değil aroma katmak için kullanılmış. Acılık dengesini sağlayan başta çam yaprakları olmak üzere ladin ve Bog Mrtyle / Tatlı Mersin adı verilen ve günümüzde daha çok parfüm ve ilaç yapımında kullanılan bir çiçek. Sitesinde belirtilen acılık değeri : 13 IBU
– Biramız kesinlikle acı bir bira değil o yüzden az önce bahsettiğim malzemelerin aroma ve tada olan etkileri daha baskın. Ayrıca kullanılan maya hakkında bir bilgi yok ama İskoç veya Belçika Ale mayası kullanıldığını tahmin ediyoruz.

Görünüş / Koku / Lezzet / Duruş

– Hafif bulutlu kehribar renkli bir bira. Köpüğü az ama uzun ömürlü.
– Karemelize malt kokusuna, çam balı kokusu eşlik ediyor. Kesinlikle harika bir aroması var biramızın. Şifa kokuyor derler ya öyle birşey adeta.
– Tadında da aynı şekilde maltlılık hakim. Tatlı diyebileceğimiz karemelize bir tat. Ale yeast karakterinden olduğunu düşündüğüm meyva tadları (limon,portakal vs..)da az da olsa var. Ağızda bıraktığı etki tatlı.
– Az denilebilecek bir gazlılık ve orta ağırlıkta bir gövdesi var biramızın.

Kesinlikle farklı bir bira. Sırf koklamak için bile denenebilir. Vikinglerin bir bildiği var belli ki.. o yüzden için şifa bulun diyorum 🙂

Fraoch Heather Ale

İskoçya’ da milattan önce 2000‘ den beri üretildiği düşünülen ve tarihi İskoç/Kelt tarifine olabildiğince sadık kalınarak yapılan bir bira Fraoch – Heather Ale. Keltçe/Gal dilinde Fraoch süpürgeotu(heather) demekmiş. Yine şifalı bir bitki söz konusu yani 🙂 Sitesinde de dedikleri gibi bardağınıza adeta 4000 yıllık bir İskoç mazisini döküyorsunuz bu birayı içmeden önce…

* Bu bardağı bulun bana !

– Tipi : Bitki/Baharat Birası / Heather Ale
– Bölgesi :  Alloa/İskoçya
– Alkol Oranı :  %5 ABV alkol oranı
– Önerilen Sıcaklık : 13 Derece
– Bardak Tipi : Pint, Kupa veya Chalice/Kadeh
– Raf Ömrü: ~ 2 yıl

* Froach 22

– İngiliz Açık Ale Maltı, Cara Malt ve malt haline getirilmiş buğday kullanılmış biramızda. 1051 platoluk bir malt yoğunluğu var biramızın.
–  Biramızda doğal olarak şerbetçi otu kullanılmamış. Onun yerine süpürgeotu ve Bog Mrtyle / tatlı mersin kullanılmış.

Görünüş / Koku / Lezzet / Duruş

– Hafif kırmızıya bakan temiz altın sarısı bir rengi var biramızın. Köpüğümüz neredeyse yok denecek kadar az. Duvel ‘i gezdiğimde ordaki rehber adadakiler köpüğe hiç önem vermezler demişti haklıymış demek ki…
– Yine parfüm gibi bir bira ile karşı karşıyayız. Karamelize malt tatlılığı hem koku hem lezzette hakim. Süpürgetotunu çok bilmediğimden o mu bilmiyorum ama kesinlikle çiçek bahçesinden çıkmış gibi kokuyor biramız.
– Gazlılık olabildiğince az. Şişede mayamızın olduğuna inanmakda zorlanıyoruz bu yüzden. Gövdesi biraz yağlı denilebilecek orta ağırlıkta.

William beeraderlerden yine ilaç niyetine çok farklı buram buram tarih kokan bir bira ile karşı karşıyayız. Yemeğin üstüne tatlı niyetine gidebilecek, kesinlikle çok farklı ve güzel bir bira Fraoch. Ayrıca Fraoch 22 adında sınırlı sayıda üretilmiş ve viski varillerinde bekletilmiş bir sürümleri var ki yapılan yorumlara göre epiklik düzeyi ayri bir yüksekmiş bu biranın.

Diğer beeraderlerin yorumları ve Puanlama

Alba Scots Pine Ale
Benim puanım 8.0 / 10
Ratebeer : Overall : 87, Style : 87
Beeradvocate : BA Score : 85 good, The Bros : 92 Exceptional

Fraoch Heather Ale
Benim puanım  8.0 / 10
Ratebeer : Overall : 68, Style : 62
Beeradvocate : BA Score : 85 good, The Bros : 91 Exceptional

NOT : Yazı boyunca açıklamasında * olan resimler farklı sayfalardan ödünç alınmıştır